%0 Journal Article %T مطالعۀ تطبیقی نقش طاووس در منسوجات ایران و هند مطالعۀ موردی دو قطعه پارچه از ایران و هند %J دانش هنرهای تجسمی %I دانشگاه علم و فرهنگ %Z %A قاسمیان دستجردی, پروانه %A نعمتی, فاطمه %D 2021 %\ 08/23/2021 %V 6 %N 1 %P 49-61 %! مطالعۀ تطبیقی نقش طاووس در منسوجات ایران و هند مطالعۀ موردی دو قطعه پارچه از ایران و هند %K ایران %K هند %K زربافت %K نقش طاووس %R 10.22133/part.2021.267316.1001 %X مهارت و ابتکار ایرانیان و هندیان در هنر بافندگی از پیشینه‌ای بسیار طولانی برخوردار است. هنرمندان ایران و هند از دیرباز تعاملات و روابط هنری شایان توجهی داشته‌اند و در شیوه‌های هنری بر یکدیگر تأثیر گذاشته‌اند. ازاین‌رو در بین نقش‌مایه‌های منسوجات این دو کشور تشابهات بسیاری دیده می‌شود.در مقالۀ حاضر، ضمن شناسایی منسوجات زربافت ایران و هند، نقش‌مایۀ طاووس براساس مضامین و موضوعات به‌کار‌رفته در بافت پارچه‌های دو کشور دسته‌بندی و تجزیه و تحلیل شده است. در این راستا پرسش اصلی این‌گونه مطرح می‌‌شود که طرح طاووس چه معنا و مفهوم مشترکی در بین دو کشور دارد و در نقش و نگار آن برای بافت پارچه، از چه عناصر بصری‌ استفاده شده است؟ پژوهش حاضر از نوع اسنادی و با روش توصیفی ـ تحلیلی است. اطلاعات نیز با استناد به منابع معتبر کتابخانه‌ای و تصویری گردآوری شده است. جامعۀ آماری نقش طاووس در منسوجات ایران و هند و حجم نمونه، دو قطعه پارچه از ایران و هند است که در مرکز عتیقه در شهر منهتن امریکا نگه‌داری می‌شود. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که طرح طاووس در پارچه‌های زری هند و ایرانی تشابهات فراوانی دارد که نشان‌دهندۀ تأثیر هنر ایرانی بر هنر هند در ادوار گوناگون تاریخی است. طرح طاووس، در پارچۀ زربافت در هر دو تمدن، نمادی از زیبایی و برکت و آسمان است. همچنین عوامل بصری، نظیر ترکیب‌بندی متقارن و ایستا، با بهره‌گیری از عناصر افقی و عمودی، ریتم، تکرار و تضاد رنگی در این دو نمونه پارچه بیانگر نزدیکی و هماهنگیِ دو کشور نام‌برده است. %U https://part.usc.ac.ir/article_129433_3d578a374e59f9a3bb09955bba339f9a.pdf