دانشگاه علم و فرهنگدانش هنرهای تجسمی1120131222Seljuk Art and the Shahnama of "Kama"هنر سلجوقی و شاهنامه کاما920125984FAسید عبدالمجید شریف زادههیئت علمی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگریJournal Article20210209یکی از دورههای شکوفایی هنر ایران، دوران سلجوقی است؛ دورهای که هنرهای گوناگون پس از ظهور اسلام، متناسب با تفکرات و اعتقادات اسلامی شکل گرفته، رشد کردو مراحل تحول و تطور خود را گذراند. در این دوره، علاوه بر تحولات هنری گوناگون، شاهد اوج گیری و گسترش زبان و ادبیات فارسی، همراه با اندیشههای فلسفی و عرفانی هستیم. دربارۀ هنر عصر سلجوقی کتابهای بسیاری میتوان یافت. هرچند تا کنون اثری با تمرکز بر مبانی و اصول حاکم بر طرح و نقش عصر سلجوقی نگاشته نشده است.<br /> این مقاله، ضمن نگاهی به ادبیات و هنر دورۀ سلجوقی، ویژگیها و چگونگی شکل گیری آن، به بررسی یکی از آثار پر اهمیت و قدیمیترین نسخۀ شاهنامه فردوسی، معروف به "کاما" میپردازد و این شاهنامه را به عنوان یکی از اولین نمونههای تصویرگری شاهنامه معرفی می کند. تا کنون دربارۀ شاهنامۀ "کاما" تنها یک مقاله در سال 1352 توسط دکتر غروی نگاشته شده است که گرچه مفید است اما کافی نیست. شاهنامۀ "کاما" حداقل تا زمان نگارش مقالۀ دکتر غروی یعنی سال 1352 در مؤسسۀ کاما در شهر بمبئی نگهداری میشده، اما اکنون با توجه به پیگیریهای انجام شده دیگر هیچ مدرک و نشانی از آن در دست نیست. متأسفانه تنها منابع موجود برای بررسی چند تصویر مربوط به کتاب "معرفی نسخههای شاهنامه فردوسی" است.https://part.usc.ac.ir/article_125984_e3e1e607afb66d78b77b669a52b241cd.pdfدانشگاه علم و فرهنگدانش هنرهای تجسمی1120131222A Comparative & Symbolistic Study of Elements of the Safavid & Sassanid Textile Imagesمطالعۀ نمادشناسانه و تطبیقی عناصر نقوش منسوجات ساسانی و صفوی2142125986FAعباس نامجواستادیار دانشگاه علم و فرهنگسیدمهدی فروزانیدانش آموخته کارشناسی ارشد رشته پژوهش هنر دانشگاه علم و فرهنگJournal Article20210209هنر دوران ساسانی به عنوان چکیده ای از هنر تمامی اعصار ایران به شمار می رود. بیشترین مشخصه ی هنر ساسانی <br />نقوش تزئینی آن است و یکی از تجلیات این نقوش در منسوجات ساسانی است که تاثیر عمیقی بر هنر ادوار و ملل <br />مختلف تاریخ گذاشت. در دوره صفویه نیز به علت حمایت حاکمان وقت صنعت نساجی به ویژه قالی بافی از پیشرفت <br />چشمگیری برخوردار بوده است. قالی های سده دهم هجری در زمره باشکوه ترین نمونه های باقی مانده آن دوره است. <br />بیشتر شهرهای صفوی پیشرفت قابل توجهی در پارچه بافی داشته اند. شماری از مستشرقان بهترین منسوجات را متعلق <br />به کاشان دانسته اند.در تحقیق حاضر به رمز و ماهیت نمادشناسانه نقوش خواهد پرداخت. رمز یا نماد بیان ادراکی و <br />ً مشهود است که باید جایگزین چیزی مخفی و مکتوم شود و این ماهیت در نقوش هر دو دوره کامال قابل مشاهده است.در <br />این مقاله، با استفاده از روش های تاریخی، توصیفی و تطبیقی، سعی در ردیابی عناصر نقوش منسوجات ساسانی با توجه <br />به کیفیات فرمی و محتوایی آنها، در منسوجات دیگر دوره ی درخشان فرهنگ و هنر ایران، یعنی دوران طالیی صفوی <br />شده است که به عنوان دوره ی اوج درخشش هنر پارچه بافی ایران به شمار می رود.<br /> در انتها این پژوهش به بررسی علمی و نمادشناسانه و تطبیقی نقوش منسوجات در دوره پرداخته و با ذکر مقایسه <br />ای عناصر با یکدیگر تاثیر پذیری عصر صفوی از این نقوش اشاره کرده است.نتیجه ای که در این نوشته حاصل شده آن <br />است که بیشتر نقوشی که به عنوان نقوش تزیینی در پارچههای صفوی مورد استفاده قرار گرفتهاند همان اشکال ساسانی <br />است که با کیفیت فرمی و محتوایی متفاوتی به کار رفته اند.https://part.usc.ac.ir/article_125986_128b64905643f2f369deb47404b90560.pdfدانشگاه علم و فرهنگدانش هنرهای تجسمی1120131222Social Causes of Expand and Damages of Ashoora Wall Painting in the Late Period of Qajarعلل اجتماعی گسترش وانحطاط دیوار نگاره های عاشورایی در اواخر دورۀ قاجار4354125987FAمهدی اخوی یاناستادیار،عضو هیئت علمی دانشگاه علم وفرهنگ تهرانJournal Article20210209<span>دیوار بعضی از بقاع وامامزاده های ایران منقش به تصاویری از صحنه های به شهادت رسیدن امام حسین(ع) ویارانش در واقعۀ کربلا است . این نقاشیدیواری ها که به دیوار نگاره های عاشورایی معروف است، بیشتر، از دورۀ قاجار به جای مانده اند. نقاشی روی دیوار از گذشته های دور در ایران مرسوم بوده ودر طول ادوار مختلف، عوامل اجتماعی موجب فراز وفرود هایی در تحولات آن گردیده است. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادی ، واز نظر روش توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات ضروری تحقیق، به صورت اسنادی وکتابخانه ای جمع آوری شده است. محدودۀ پژوهش از نظر زمانی، اواخر دورۀ قاجار واز نظر مکانی، سرزمین ایران، خاصه شمال کشور می باشد. یافته های تحقیق از منظر جامعه شناسی هنر نشان می دهد در اوایل دورۀ قاجار، به سبب نیاز حکومت به مردم برای تحکیم قدرت، مناسک و مراسم مذهبی ازجمله دیوار نگاره های عاشورایی رامورد پشتیبانی قرارداد. اگر چه نقاشی از سوی فقه اسلامی مورد ملامت قرار گرفته بود، ولی صدور فتاوی بعضی از علمای مذهبی در مورد رفع منع شبیه خوانی وشبیه سازی در مراسم مذهبی، باعث رونق وگسترش دیوار نگارها ی عاشورایی گردید. اواخر دورۀ قاجار با ورود صنعت چاپ و گسترش مطبوعات و آشنایی با فرهنگ غرب از یک سو ، و تغییر معادلات اقتصادی و سیاسی از سوی دیگر، مهاجرت مردم از روستاها به شهرهای بزرگ را موجب می شود؛ در نتیجه، ذائقۀ مردم، تحت تأثیر شرایط اجتماعی تغییر پیدا می کند و خود را با مظاهر دنیای جدید وفق می دهد وکم کم دیوار نگاره های عاشورایی که به صورت یک سنت و عا</span><span>دت واره در بین توده مردم رواج پیداکرده بود از رونق می افتد.</span>https://part.usc.ac.ir/article_125987_068c371d9d5511bf95d329753ad08021.pdfدانشگاه علم و فرهنگدانش هنرهای تجسمی1120131222Examine the Socio-historical Reasons for Discontinuation of the Use of lead Printing as early as Qajarبررسی دلایل تاریخی ـ اجتماعی عدم تداوم در بهکارگیری چاپ سربی در اوایل دورة قاجار5562125988FAسعید سلیمیکارشناس ارشد پژوهش هنرJournal Article20210209<span id="ctl00_MainContent_ucSimpleManuDetail1_lblManuAbstract">در گذشته تولید کتاب در ایران به صورت دست نوشته انجام می گرفت. با ورود صنعت چاپ در دوره صفویه انتشار مکتوبات گسترش یافت و در دوره قاجار به اوج خود رسید، ولی چاپ سربی نسبت به همتای خود، چاپ سنگی از اقبال خوبی برخوردار نشد. به همین دلیل نوشته حاضر در نظر دارد با مرور تاریخچه حضور چاپ سربی و سنگی در ایران، به مطالعه شرایط و اتفاقات تاریخی-اجتماعی پیرامون این دوگونه خاص از صنعت چاپ پرداخته و استفاده جدی از آنها را در چاپ کتب فارسی اوایل دوره قاجار بررسی و دلایل تاریخی-اجتماعی عدم تداوم، در بکارگیری چاپ سربی را ذکر نماید.این مقاله از نظر هدف، بنیادی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است و به شیوۀ کتابخانهای جمع آوری شده است، یافتههای تحقیق نشان می دهد که عدم تمایل ایرانیان آن دوران به چاپ با حروف سربی، که بسیاری از منابع تاریخی و تخصصی هم به آن اشاره کرده اند، می تواند به علل زیر باشد: -عدم زیبایی حروف سربی نسبت به خوشنویسی. -در دسترس بودن چاپ سنگی نسبت به چاپ سربی. -وابستگی به واردات قطعات دستگاه چاپ. -در انحصار بودن صنعت چاپ سربی به دستگاه حاکمیت.</span>https://part.usc.ac.ir/article_125988_b299b26d202d0808ccba3788d52b8cac.pdfدانشگاه علم و فرهنگدانش هنرهای تجسمی1120131222Reflect of the Apprel and Clothing's Culture in Iranian Literature (Focus on the Poetry of Hafez)بازتاب فرهنگ پوشاک ولباس در ادبیات ایران6372125989FAاسداله زارعیعضو هیات علمی دانشگاه علم وفرهنگJournal Article20210209<span id="ctl00_MainContent_ucSimpleManuDetail1_lblManuAbstract">یکی ازراههای تبیین و تشریح جایگاه پوشاک و لباس در فرهنگ ما، بررسی بازتاب و اتعکاس این موضوع در تاریخ و ادبیات ایران است. مسئله ای که اگر به درستی شناخته شود، به درک و تعمیق این مهم در تاریخ و فرهنگ ما و گسترش فرهنگسازی مؤثر در این زمینه منجر خواهد شد؛ بنابراین، پژوهش در «ادبیات لباس»(1)، به عنوان گذشته، حال و آیندۀ این فرهنگ، می تواند در زمینۀ جمع آوری مستندات تاریخی لباس و پوشاک در ایران و ایجاد ذهنیتهایی برای طراحان و سازندگان کارساز و راهگشا باشد. مقالۀ حاضر که با رویکردی توصیفی- تحلیلی و استفاده از مستندات کتابخانه ای تهیه شده، به دنبال پاسخ به این سؤال است که اساساً بازتاب پوشاک و لباس در ادبیاتفارسی دارای چه ویژگیهایی است؟ و این ویژگیها به خصوص در دیوان غزلیات حافظ چه ابعادی دارد؟ لذا، بعد از مقدمه ای کوتاه، با ارائۀ نمونه هایی از اشعار که بیانگر نگاهها و زوایای متفاوت ادیبان و شاعران دوره های مختلف به این مقوله است، به دیوان حافظ می پردازد و دو یافتۀ مهم یا دو محور اصلی این ادبیات، یعنی استفادۀ ابزاری شاعر از موضوع لباس برای بیان مقصود خود، و دیگری، طرح ماهیت و موجودیت واقعی لباس را مطرح کرده و با مباحثی از قبیل انواع پوشاک، معانی و مفاهیم، جایگاه و... تکرار و تنوع لغات و اصطلاحات مربوط به لباس را در این اثر بررسی می کند و سپس به نتیجه گیری می رسد .</span>https://part.usc.ac.ir/article_125989_454078f4d3e7e358f9d5122b3c983d09.pdfدانشگاه علم و فرهنگدانش هنرهای تجسمی1120131222Comparative Analisis of the Shape and Color of the Iranian Women's Chadorsتحلیل تطبیقی شکل و رنگ چادر زنان ایران7386125990FAشهره فضل وزیریعضو هیأت علمی دانشگاه علم و فرهنگJournal Article20210209<span id="ctl00_MainContent_ucSimpleManuDetail1_lblManuAbstract">چادر زنان که امروزه به عنوان حجابی کامل در اکثر جوامع اسلامی مورد قبول واقع شده است، در ایران دارای پیشینه ای سه هزار ساله است . بنابر شواهد تاریخی، این نوع پوشش در ایران برای اولین بار در میان زنان پارسی استفاده می شده است. زنان ایرانی در دورۀ باستان پوشیدگی کامل را نشانۀ تشخص و ادب ، نهایت آراستگی و متانت می دانستند. پس از اسلام آوردن ایرانیان، در قرون اولیۀ اسلامی، اکثر زنان ایرانی ، چه آنان که مسلمان شده بودند و چه زنان معتقد به ادیان الهی دیگر، برای پوشاندن خود از چادری استفاده می کردند که در ابتدا به رنگ سفید بود. در ایران، به تدریج با توجه به دوره های تاریخی، این چادر سفید به رنگهای آبی نیلی ، چهارخانه و در اواسط قاجاریه به رنگ سیاه درآمد. استفاده از چادر سیاه تا دورۀ پهلوی اول، عمده ترین حجاب بیرونی زنان محسوب می شد که در آن تغییراتی نیز به وجود آمده بود. با کشف حجاب اجباری توسط رضا شاه، زنان مجبور به کنار گذاردن آن شدند و با کناره گیری رضا شاه، در دورۀ پهلوی دوم، بعضی از زنان دوباره به چادر رو آوردند اما مانند گذشته استفاده از آن رایج نشد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، چادر، مانند دورههای تاریخی پیش از پهلوی در میان همۀ زنان ایرانی باز هم چندان مورد استقبال قرار نگرفت، اما امروزه در عرصه های سیاسی و اجتماعی، چادر همچنان حجابی کامل قلمداد می شود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع ، توصیفی و تحلیلی است. از روش و ابزار تحقیقات اسنادی و کتابخانه ای در جهت جمع آوری داده ها، استفاده شده است. حاصل این تحقیق گواهی می دهد که چادر، در طول تاریخ از نظر شکل و رنگ متناسب با فرهنگ دوران خود شکل های متفاوتی گرفته است؛ و نکتۀ قابل توجه دیگری که از این تحقیق می توان استنباط کرد این است که ، چادر، پوششی که زنان ایرانی از دوره باستان از آن استفاده می کردند، بعدها ، الگوی مناسبی برای حجاب زنان مسلمان شده است.</span>https://part.usc.ac.ir/article_125990_8bd5a2d44250bc00e8c77387c5465293.pdfدانشگاه علم و فرهنگدانش هنرهای تجسمی1120131222Analisis of the Operation of the Modern Clothing in the Life of Student in Tehran Metropolisتحلیل کارکرد پوشاک فوق مدرن در زندگی دانشجویان درکلان شهر تهران8798125991FAپروانه قاسمیان دستجردیعضو هیأت علمی دانشگاه علم و فرهنگJournal Article20210209<span id="ctl00_MainContent_ucSimpleManuDetail1_lblManuAbstract">ز نیمۀ دوم قرن بیستم، با گسترش شهرها و روند روز افزون تردد در فضاهای بین شهری، فضاهای گذری یا مکانهای بین شهری، به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. مکانهایی که هرچند به نظر بی اهمیت می آیند ولی امکان مشخص کردن جایگاه حساس و مهم آنان در زندگی شهریامکان پذیر می باشد. مکانهایی نظیر ایستگاههای مترو و ترمینالها که در طول شبانه روز محل تردد افراد زیادی از جمله دانشجویان و افرادی است که درصدد استفادۀ بهینه از زمان خود به صورت مطالعه، انجام پروژه های کاری و یا شنیدن فایلهای صوتی می باشند. در عین حال، حمل تمامی ابزار و وسایل مورد نیاز آنان در فضاهای گذری، امری دشوار و یا حتی در مواردی غیر ممکن می باشد. از اینرو نیاز به داشتن پوشاک و وسایل مجهز به تکنولوژی هوشمند روز به روز افزایش می یابد. در سالهای اخیر، طراحان مد که در زمینۀ طراحی لباسهای فوق مدرن و هوشمند فعالیت دارند،سعی دارند که تا حد امکان باعث رفع مشکلاتی نظیر حمل وسایل ضروری و کاربردی در فضاهای گذری گردند و از احساس نگرانی و اضطراب صاحبان آنان جلوگیری نمایند. تهران نیز با توجه به جمعیت وتردد شهروندان خاصه دانشجویان در اماکن عمومی آن، نیازمند توجه طراحان لباسهای فوق مدرن و هوشمند می باشد. این تحقیق سعی دارد به این مسئله با تمرکز بر نیاز دانشجویان به حفاظت و حمل راحت تر و سبک تر وسایل مورد نیاز و هوشمند آنان بپردازد. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی، واز نظر روش، توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری دادهها به روش کتابخانه ای ومیدانی، و به صورت تهیۀ پرسشنامه میباشد. تعداد نمونۀ تحقیق 150 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شده است. این تحقیق نشان می دهد با توجه به پیشرفت تکنولوژی و مهاجرت جوانان به کلان شهرها وتردد در مکان های بین شهری از جمله ترمینالها وایستگاهها، نیاز به وسایل وپوشاکی مجهز بهتجهیزات و تکنولوژی هوشمند که آنها را در برابر حوادث احتمالی محافظت نماید امری ضروری است و شهروند تهرانی که در یکی از بزرگترین کلان شهر های دنیا زندگی می کند بدون پوشاک فوق مدرن و مجهز به امکانات رفاهی و محافظتی در برابر آسیب های احتمالی، دیگر قادر به ادامۀ زندگی امن و راحت نمی باشد.</span>https://part.usc.ac.ir/article_125991_948a0291ed89753b6dc56f484c3c8b4e.pdfدانشگاه علم و فرهنگدانش هنرهای تجسمی1120131222Exampeles of Advanced Techniques in Textileتحلیل نمونه هایی از تکنیک های پیشرفتۀ نساجی99111125992FAفرشته کیاوشهیأت علمی دانشگاه علم و فرهنگJournal Article20210209<span id="ctl00_MainContent_ucSimpleManuDetail1_lblManuAbstract">امروزه تفکر خلاق هنرمند، همراه با تکنولوژی، عرصه را برای ظهور پارچه های جدیدی فراهم ساخته است که عرضۀ پارچه باسطح فلزی و یا کاربرد لیزر در منسوجات، امری طبیعی جلوه می کند. ابداع تکنیکهای جدیدو پیشرفته در صنعت نساجی نیز نقش مؤثری دراین تولیدات دارد. تنوع و گستردگی در تولید پارچه های نوین، عامل مهمی در تجلی خلاقیت هنرمندان است. در این میان، هنرهای دستی هم از جایگاه خاصی برخوردار هستند و آنجاکه سنت و تکنولوژی درهم میآمیزد، ظرافت وخلاقیت را بهاوج رسانیده و در نهایت، پارچه ای خلق می شود که احساسی ازمدرنیته همراه با سنت را در مخاطب به وجود می آورد. در این مقاله، به معرفی چند نمونه از تکنیک های مدرن و کاربردی در مراحل تکمیل پارچه و بررسی پارچه های طراحی شده با این روشها پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کار بردی، و از نظر روش، توصیفی ـ تحلیلی می باشد که برای جمع آوری اطلاعات از شیوۀ کتابخانه ای استفاده شده است. بررسی پارچه های طراحی شده توسط هنرمندان طراح پارچه و لباس، نشان می دهد که علی رغم به کارگیری ابزار مشابه در مرحله تکمیل، نمونه هایی متفاوت از نظر ظاهر و جنسیت به دست می آید.</span><br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> https://part.usc.ac.ir/article_125992_19a0a267e0ba8e9c98225c4e2198b2bd.pdf