سرآغاز منظره نگاری در نقاشی معاصر ایران با محمود خان صبا "ملک الشعرا"

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس

چکیده

منظره ‌نگاری یکی از متداول ترین انواع نقاشی در تاریخ هنر جهان به شمار می‌رود. منظره و چشم اندازهای گوناگون و زیبا در طبیعت، هموارهیکی از موضوعات مورد توجه نقاشان و البته مخاطبان آن‌ها بوده است. در طول حیات نقاشی، پیوسته نقاشانی به منظره و منظره‌نگاری به عنوان سوژه اصلی آثار خود پرداخته‌اند. هرچند که منظره‌نگاری به معنای رایج امروزی از قرن هفدهم میلادی به‌وجود آمد و به طور کلی از عمر زیادی برخوردار نیست با این حال منظره نگاری به عنوان یک موضوع مستقل در نقاشی ایرانی بسیار متأخرتر است. مقاله حاضر پژوهشی است تاریخی و توصیفی که سعی داشته‌ است با شیوه کتابخانه‌ای و میدانی به زمان  پیدایش منظره نگاری در نقاشی معاصر ایران و همچنین معرفی چند تن از آغازگران این شیوه به ویژه "محمودخان صبا ((ملک الشعرا)) " بپردازد. بطور کلی نتایج تحقیق حاضر اذعان می دارد که سرآغاز منظره نگاری در ایران به دوران قاجار متأخر می‌رسد و از سویی دیگر، "محمود خان صبا" یکی از مهمترین آغازگران این گونه از نقاشی در ایران به شمار می‌رود و تعداد قابل توجه‌ای از آثار به جای مانده از وی را مناظر تشکیل می‌دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Origins of Landscape Painting in Iranian Contemporary Art with Mahmoud Khan-e Saba “Malek o-Sho’ara”

نویسنده [English]

  • N ZEKEALI
چکیده [English]

Landscape painting is considered one of the most common types of painting in the world history of
art. Various natural sceneries and beautiful landscapes have always been a popular subject matter
among painters and of course their audience. During the history of painting many painters have
focused on landscapes and landscape painting as their main subject matter. Although landscape
painting, in the sense that the term is used today, originated in the 17th century and it is relatively not
that old, landscape painting as an independent subject matter in Iranian art is much more recent. This
paper presents a historical and descriptive study on the era of the emergence of landscape painting in
Iranian contemporary art. It also introduces some of the pioneers of this style, especially “Mahmoud
Khan-e Saba (Malek o-Sho’ara)” through library research and field work. The result of this study can
be explained as follows: the origin of landscape painting in Iran dates back to late Qajar period,
“Mahmoud Khan-e Saba” is considered as one of the most important pioneers of this style of painting
in Iran and a significant number of his remaining works are landscape paintings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Landscape
  • Landscape Painting
  • Mahmoud Khan
  • e Saba
  • Kamalolmolk
آرین پور، یحیی، (1371)، تاریخ 150 سال ادب فارسی از صبا تا نیما،زوار، تهران. -پاکباز، رویین، (1385)، دایره المعارف هنر، فرهنگ معاصر، تهران. -پاکباز، رویین، (1387)، نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، زرین و سیمین، تهران. -کریم زاده تبریزی، محمد علی، (1376)، احوال و آثار نقاشان قدیم ایران و برخی از مشاهیر نگارگر هند و عثمانی، مستوفی، تهران. -گزیده ای از نوشته ها،(1354)، نگاهی به نگارگری ایران در سده های12و13،دفتر مخصوص فرح پهلوی، تهران. -ذکاء، یحیی، (1341)، "محمودخان ملک‌الشعرا، شاعری ماهر، نقاشی چیره‌دست، دانشمندی خوشنویس و انسانی کامل"، مجله هنر و مردم، دوره۱، ش 5 و۶ ، تهران.-گرابار، الک، (1384)، تأملی در هنر قاجار و اهمیت آن، فصلنامه حرفه : هنرمند، ش 13، تهران.